اندازه گیری کمی و رتبه بندی عوامل تنش زای شغلی: بررسی مقدمانی در دستیاران بیهوشی

بی تردید یکی از شناخته شده ترین عواملی که سلامت متخصص بیهوشی را به خطر می اندازد، تنش است. با این وجود اطلاعات کمی، به ویژه در مورد فهم طبیعت تنش مرتبط با این شغل متخصص بیهوشی وجود دارد. هدف از این مطالعه تعیین عوامل تنش زای شغلی و اندازه گیری و رتبه بندی آنهاست. براساس مطالعه متون و استخراج عوامل تنش زا در متخصصان ودستیاران بیهوشی، فهرست اولیه مشکلات بیهوشی شامل 30 پرسش 5 گزینه ای در مقیاس «بی اهمیت» تا « فوق العاده مهم» آماده و توسط 39 نفر از دستیاران سال اول، قبل از آغاز دستیاری (گروه الف) پاسخ داده شد. با جمع آوری اطلاعات مرحله اول، تغییرات مختصری به عمل آمد. پرسشنامه نهایی (شامل 34 پرسش) در مرحله دوم توسط 85 نفر از دستیاران سالهای اول تا سوم حداقل 3 ماه پس از آغاز سال تحصیلی (گروه ب) تکمیل شد. برای برسی پایانی پرسشنامه، مقدارآلفای کرونباخ برای گروه الف و ب به ترتیب 0.929 و 0.927 محاسبه شد و آزمون ANOVA از نظر آماری بسیار معنی دار بود (P<0.0001). پاسخ به هر پرسش از صفر تا چهار ارزشگذاری شد و به این ترتیب میانگین کل نمرات هر فرد به دست آمد که به اختصار نمره مشکلات رشته بیهوشی(APS) نامیده شد. کلیه دستیاران پرسشنامه آزمون روان شناختی SCL-90R رانیز تکمیل کردند و ابعاد 9 گانه آن استخراج شد.در گروه الف «مشکلات مادی» و «آینده شغلی مبهم» و در گروه ب «آینده شغلی مبهم» و «آموزش بالینی ناکافی» به عنوان مهمترین مشکات رده بندی شدند. در هر دو گروه «ترس از اعتیاد به مواد مخدر» کم اهمیت ترین مشکل تلقی شده بود.برای بررسی رابطه APS با ابعاد آزمون SCL-90R، آزمون همبستگی پارامتری انجام شد و در کلیه موارد همبستگی معنی دار نشان داد(P<0.005) . همچنین با آزمون T اختلاف شاخص APS در گروه جنسی مرد و زن (به ترتیب 1.21 و 1.51) قابل ملاحظه بود(P=0.004) .فرضیات حاصل از این بررسی بدین قرارند: نگرانی نسبت به آینده شغلی در حال حاضر مهمترین تنش حرفه ای متخصصان جوان رشته بیهوشی محسوب می شود. این مطالعه رابطه تنش حرفه ای با امتیاز آزمون SCL-90R و مدت فعالیت در رشته بیهوشی را نشان می دهد. به علاوه مبین آن است که عوامل تنش زا از نظر کمی و کیفی در دستیاران زن و مرد متفاوت هستند.